Zor İnsanlarla Nasıl Başa Çıkılır?

Yazar: Kerry Johnson

Ali, pes etmek üzereydi. Yöneticisinin öfke patlamalarından bıkmıştı. Kendini çocuk gibi hissetmesi yetmiyormuş gibi, yöneticisi, sesini yükseltip onu rencide ettiğinde, çok ileri gidiyordu. Yöneticisi, uzun ve sert konuşmalarından birini yaparken, genellikle Ali’nin dizleri titriyordu. Yönetici, yalnızca göz korkutmakla kalmıyor, aynı zamanda genellikle aynı anda pek çok insanı ya çok kızdırıyor ya da korkutuyordu.

Ayşegül, arkasından çekiştirilmekten usanmıştı. Ona sözle saldırmayı her şeyden çok seven emlakçı bir müşterisi tarafından yıpratılıyordu. Bir keresinde, Ayşegül emlak şirketine mortgage ürünüyle ilgili sunum yaparken, bu tacizci, sorularıyla Ayşegül’ü köşeye sıkıştırmıştı. Ayşegül sık sık bu tacizcinin kendisi hakkında başkalarına söylediklerine ilişkin dedikodular duyuyordu. Ama, ne zaman karşı karşıya gelseler, bu durum hemen inkar ediliyordu. Ayşegül bir sonraki saldırının ne zaman olacağını hiç bilmiyordu.

Murat’ın şirketteki en değerli elemanı, diğer çalışanların toplamından daha çok para kazandırıyordu. Bu kadar mendebur olması çok kötüydü. Bu satış yıldızı, şirketteki en olgunlaşmamış kişilerden biriydi. Kendini baskı altında hissettiğinde, bir volkan gibi patlıyordu. Onun için hiçbir mahremiyet çok kutsal değildi; kışkırtıldığını hissederse, kurbanına saldırmak için, ne kadar incitici olursa olsun, her tür sözlü silahı kullanırdı.

Bu tanımlar, size tanıdık geliyor mu? Sorunlu insanlar, her yerde vardır: kredi memurları, sigortacılar, referans kaynakları ve müşteriler. Çoğumuz, başkalarına karşı saygılı ve düşünceli olmak gerektiğinde hemfikir olsak da bazı insanlar, başkalarına duygusal acı vermekten nedense kendilerini alamazlar. Psikoloji üzerine araştırmalar yapan Bob Bramson, sözlü saldırılarda bulunan kişilerin en kötülerini, “düşmanca saldıranlar” olarak tanımlıyor. Gerçekte, hepimiz günlük yaşamımızda sorunlu insanlarla başa çıkmak zorunda kalıyor ya da bunu nasıl yapacağımızı biliyoruz. Ama, ilişkiyi öldüren bu kişilerle ilgilenme şekliniz, yalnızca işinizde değil, özel yaşamınızda da başarınızın derecesini belirliyor.

Buldozer

Bu insanlar, sık sık göz korkuturlar. Bir odaya girdiklerinde herkes titrer. Amaçları, ne pahasına olursa olsun, kendi yöntemleriyle işlerini görmektir. Ama kötü davranışları, yalnızca kısa vadede başarılı görünür. Çok nadiren uzun vadeli olur. Her tartışmayı kazanma saplantıları epey güçlüdür. Aslında, tartışma esnasında önceki bilgilerini kullanmak konusunda son derece başarılıdırlar. Bu da onlara başkalarını kontrol etmede benzersiz bir güç verir. Bazı gerçekleri bilirler ve istediklerini yaptırmak için bunları kullanırlar. Kendi fikirlerini geçerli kılma ihtiyacı duyarlar ve genellikle, doğruyu keşfetmektense, doğrulatmak için tavsiye isterler.

Buldozerlerle Başa Çıkmak

Bir buldozerle birlikteyken sizi en çok zorlayacak konulardan biri, sorunun sizde değil, onda olduğunu fark etmektir. Öyle baskın çıkarlar ki herkesi korkutup titretirler. Ama eşit derecede önemli bir şey de sizi ezmelerine izin vermemektir. Onlara karşı cesaretle ayakta durmalısınız. Aşağıda, buldozerlerle ilişkilerinizde kullanabileceğiniz bir iki ipucu var.

1) Hemen oturmalarını sağlayın. Genellikle, bir kimse oturduğunda, kızgınlığı çabuk geçer. Pek çok durumda, tek yapılması gereken budur. Buldozer, çoğu zaman duygusal bir kabadayı olduğundan, biraz kafa tutarsanız, tartışmanın kontrolden çıkmaya başladığını hemen hissedebilir.

2) Onlara sorunlarıyla ilgili soru sorun. Huysuzluk nöbetleri esnasında uygunsuz davranışlarından dolayı onları suçlamadan dikkatle dinleyin. Suçlama, onları daha da sinirlendirmekten başka işe yaramayacaktır. Onlarla sohbet edebilirseniz, sinirli patlayışlarını yumuşatıp yapıcı bir tartışma içine girebilirsiniz.

3) Doğrudan gözlerinin içine bakıp sinirlenmeden ve duygusallığı bir kenara bırakarak kendinizden emin bir biçimde yanıt verin. 
Size müdahale ederlerse (ki edeceklerdir), “Bir dakika lütfen, sana da sıra gelecek” diyerek sözlerini kesin. Ama, sizi buldozer gibi ezmeye devam etmelerine izin vermeyin.

Volkan

Hawaii’nin volkanları, aniden patlayarak ortalığı harabeye çevirmeleriyle ünlüdür. Aynı şey, insan volkanlar için de doğrudur. Herhangi bir kışkırtma olmaksızın patlarlar; ama en fazla patlama eğilimini baskı altındayken gösterirler. Buldozerler gibi onlar da düşmanca ve saldırgan bir doğaya sahiptirler; ama kontrolsüz bir biçimde patlarlar. Davranış biçimleri, suçu başkalarına atmak ve daha sonra patlamaktır. Olan biten her şey genellikle volkanların kendilerini aşağı görmelerinden ve tehdit altında hissetmelerinden kaynaklanır.

Volkanlarla Başa Çıkmak

Buldozerler gibi, onlara karşı dimdik ayakta durmalısınız. Siz korkuyla titrerken bütün kinlerini kusmalarına izin veremezsiniz. Ama, volkanın gözlerinin içine bakar ve hiçbir zayıflık göstermezseniz, en azından biraz daha az üzülmeyi başarabilirsiniz. Volkanlar, bazen köpekbalıkları gibi hareket ederler; zayıflığı sezdikleri an, öldürmek için hamle yaparlar. İşte, yapabilecekleriniz:

1) Sözlerini bitirinceye kadar konuşmalarına izin verin. 
Pek çok evlilik danışmanına göre, eşiniz üzgün olduğunda onu can kulağıyla dinlerseniz, sorunlar çoğunlukla kendiliğinden çözülecektir. Kurmalı bir oyuncağın enerjisinin tükenmesi gibi, içlerini dökmelerine izin verin.

2) Onlara neye üzüldüklerini duymak istediğinizi, ama bu şekilde anlatılmasını arzu etmediğinizi söyleyin. 
Telefondayken, “Bir dakika bekle, kalem ve kağıt alayım; sen konuşurken bazı notlar almak istiyorum,” diyerek laflarını kesin.

3) İlgi alanları hakkında elinizden geldiğince bilgi toplayın.

Duyguyu saptırmanın bir yolu olarak somut detaylara odaklanın.

Pusu Nişancısı

Pusu nişancıları, arkanızdan konuşan tiplerdir. Zayıflıklarınız hakkında küçük şakalar yapar ya da hazırcevap bir tutum sergilerler. Masum espri kılıfı altında saldırıya geçtiklerinden, başkaları düşmanlıklarının kötülük derecesini göremez. Pusu nişancıları, düşmanca ve saldırgan davranan diğer insanlar gibi, gururunuzla oynarlar. Ama, bunu yüksek sesle ve küfürle yapanların aksine, gizliden gizliye yaparlar. Genelde şaka kaldırma yönünde bir akran baskısı söz konusu olduğundan, pusu nişancıları, herhangi bir misilleme korkusu olmadan, utandırıcı yorumlar yapmayı sürdürürler. Sığındıkları kabuk yüzünden, nadiren açıkça saldırırlar. Daha çok, zeka ve espri kamuflajına sığınarak saldırırlar.

Pusu Nişancılarıyla Başa Çıkmak

1) Anonim yapılan yorumlara yanıt vermekten kaçının. 
Bir pusu nişancısı, başkalarının önünde zekasını tipik bir kamuflaj olarak kullanıp size saldırırsa, görmemezlikten gelin. Kendinize güleceğinizi umarlar; böylece size sözle saldırabilecek ve bundan keyif alacaklardır.

2) Pusu nişancısıyla yüz yüze gelin.

Onlarla yalnız görüşün ve yorumlarını öğrenin. Grupların önünde onlara saldırmayın. Nahoş yorumlarının iğnelemek amaçlı olup olmadığını sorun. Büyük ihtimalle, “Ne var? Küçük bir şakayı bile kaldıramıyor musun?” diyeceklerdir. Yanıtınız şöyle olmalıdır: “Elbette, şaka kaldırabilirim. Ama, yorumlarının arkasında biraz düşmanlık seziyorum. Söylemek istediğin bu muydu?” Evet derlerse, yorumun arkasındaki gerçek öfkeyi bulma şansınız vardır. Bu tür düşmanca ve saldırgan davrananlarla başa çıkmak her zaman zordur. Moral bozucu yorumlardan hukuki davalara kadar her şeyi kullanarak yaşamlarımızı zorlaştırmaya eğilimlidirler. Bu tip insanlarla çalışmak, işimizle ilgili geleceğe bakışımızda başarısız olmamıza neden olur.

Sorunlu bir insanla uğraşmak, beceri, en önemlisi de cesaret ister. Temel başa çıkma yöntemlerinden biri, bu kişilerin karşısında dimdik ayakta durmaktır. Çoğumuz, tartışmaktan kaçarak bu tür insanları görmemezlikten gelir ya da onlardan uzaklaşırız. Sorunlu insanlarla yüzleşmezseniz, bu kötü davranışı tekrar edeceklerdir; çünkü işlerine yarıyordur. Katı ve kendinizden emin olursanız, ayrıca bahsettiğim teknikleri kullanırsanız, sorunlu insanlardan kaçamayabilirsiniz; ama kavga etmek ya da çekilmek yerine, mücadele ederek onları etkisiz hale getirebilirsiniz.

marjinal.com.tr den alınmıştır.