İNSAN  İLİŞKİLERİ

       İnsan ilişkilerinde sevgi, saygı ve menfaat en önemli unsurlardır. Yalnız başına saygı ve güven sıkıcıdır. Sevgi ise güven ile desteklenmedikçe ilişkinin sürekliliğinde ve olumluluğunda yetersizdir. İster sosyal, ister maddi menfaatlere zarar gelmeye başlamasıyla sevgi ve güven de zarar görmeye başlar. Washington Üniversitesi’nde yapılan uzun bir araştırmanın sonunda, güveni yok eden bir davranıştan sonra 5 defa olumlu girişim gerektiği ölçülmüştür. İdeal olan ; sevgi, güven ve menfaatin birlikte bulunmasıdır. İnsanlar arasındaki ilişkilerde şu üç zamandaki ilk 2 dakika çok önemlidir.

1-     Sabah kalkıldığında,

2-     İşe gelindiğinde,

3-     Akşam eve dönüldüğünde.

Bu zamanlarda kişilerin birbirlerine güler yüz ve samimiyetle davranmaları, hemen her zaman sonraki vakitlerin de aynı atmosferde geçmesiyle sonuçlanır. 

Yıkıcı  eleştirileri  önce yargılama (“doğal değilsin” mesajı ) , sonra hor görme izler. Ardından , sevgi ortadan kalkar. Artık kişilerin varlığı herhangi bir  değer taşımaz ( “sen yoksun” mesajı )

İlişkiyi bozmak için ise ortaya bir şey atıp “kim haklı” haline getirmek yeterlidir.

İşletmenin istediği verime etkiyen faktörler üretim, kalite, maliyet düşüklüğü, iş kazası olmaması gibi... sıralanabilir. Bunların elde edileceği kaynak ise teknik donanım ile birlikte çalışanların kişiliğidir.Şimdi, kişiliğe etkiyen faktörlere kısaca bir bakalım : 

Sağlıksız bir insan elbette mutlu değildir ve verimi düşer. Hele ömür boyu bazı hastalıklarla yaşamak zorunda olanlara anlayış ve yardım gereklidir.

 Aile, insanın ilk çevresi ve hemen her şeyi ilk tanıdığı yerdir. İlk 6 yaşta alınan aile terbiyesi, insanın tüm hayatını etkileyecek derecede önemlidir.  Dolayısıyla kendi kültürümüzün verilmesi için en uygun ortamdır. Bu ortam, “Kalıplayan” veya “Geliştiren” özelliklere sahip olabilir. Kalıplayan ortamda korku kültürü vardır. Kimin gücü kime yeterse , o , diğerini bastırır ; kendi kişiliğindeki kalıpların içine sokmaya çalışır. Soru sorulmadan itaat istenir. Bir konuda yalnızca güçlü olanın doğrusu doğrudur. Geliştiren ortamda ise sevgi ve güven kültürü vardır. Küçük – büyük, karı -koca , herkesin iyi niyetli olarak soru sorma, açıklama isteme hakkı vardır ve kişiliğine saygı duyulur. Bir konuda birden fazla doğrunun olabileceği kabullenilmiştir.

Çevre, insanın ailesinden sonra kişiliğinde etkili en büyük faktördür. Kişi ana babasını seçemez. Ama çevresini seçebilir.

 IQ ile ölçülen zeka ; 0-25  arası klinik , 25-45 arası öğretilebilir, 45-75 arası eğitilebilir, 75-90 arası ağır öğrenen, 90-110 arası  normal, 110’ dan fazlası ise ileri , süper veya deha olarak tanımlanmıştır. Her zeka gurubunun eğitimi kendi içerisinde yapılmalıdır. Akıl ise zekadan farklı olup denge anlamını taşır. Akıllı insanın hayatta başarılı olma şansı çok yüksektir. Ancak IQ zekası yüksek bir şahıs bazen ani olarak büyük ve olumlu işler yapsa da bunu dengeli sürdüremez ise, sonraları kendisine ve topluma büyük zararlar verebilir. Son yıllarda ortaya çıkan yeni bir zeka tipi ise duygusal zeka da denilen  EQ’dur. Buna kısaca kişinin sosyal yönden gelişmişliği ve iletişim yeteneği olarak  bakabiliriz. EQ’su yüksek olanların zaman içersinde IQ’su yüksek olanlara yönetici oldukları gözlemlenmektedir. Bunlara son zamanlarda bir de ruhsal zeka SQ eklenmiştir.

Eğitim , kişilik üzerinde ilk dört faktör kadar önemlidir. Çünkü bunlardan gelen olumsuzlukları ancak eğitimle bertaraf edebiliriz. Fakat eğitimin  etkisi 17 yaşına kadar kolay görülür. 17-20 yaş arası geri dönüş zorlaşmaya başlar. 24 yaşından itibaren ise (yaşın ilerlemesi ile de orantılı olarak) olumlu geri dönüşler çok daha zordur.

ÖNYARGILAR

Kişileri bir zaman boyunca tanıyarak verdiğimiz yargılardan ayrı olarak önyargılar, tanımadığımız kişiler için söz konusudur ve çok zararlıdır. Önyargılar kişilerin boyundan saç rengine, cinsiyetinden memleketine kadar çok değişik şeylere bağlı olarak oluşabilirler.

GRUPLAR

Amaç birliği içerisinde bir arada bulunan ve birbirleri ile etkileşimleri diğerlerinden daha fazla olan insanlar topluluğudur. Kişiler bazı gruplara doğuştan girerler. Örneğin; bir ülkenin veya ailenin ferdi olmak. Bazılarına ise kendi istekleriyle katılırlar. 

Her grubun içinde bulunmanın bazı gerekleri vardır. Hatta kimi gruplarda bu gerekleri yerine getirmeyenlere bazı cezalar da uygularlar. 

Grupların özellikleri ;

1-     Ortak fiziki zemin.

2-     Ortak ilgi alanları ve konular.

3-     Ortak amaç ve hedefler

4-     Sosyal uygunluk tavrı

Grubun kişi için cazip olması veya kişinin grupta devamlılığı için üye çıkarlarının korunması ve üyelerin gurupta bulunmaktan memnuniyetleri gereklidir.

İşte bir işletmede çalışanların hepsi bir grup olduğu gibi onun da büro elemanları, usta başılar, montajcılar, presçiler.... gibi alt grupları vardır. Bir işletmede insan ilişkilerinde uyum varsa gerçek verim söz konusudur. Çalışanların birbirinin kuyusunu kazdığı bir işletme bir müddet için ayakta kalsa bile sonunda batmaya mahkumdur. Bu ise tüm çalışanların iş araması demektir. İnsan ilişkilerinin iyi olduğu yerlerde bazen elde olmayan sebeplerle işletme gemisi karaya otursa bile, insan ilişkileriyle bunu yeniden   yüzdürmek mümkün olmuştur. İnsan ilişkilerinde iş birliği var ise o işletmede anlayış, güven, dostluk, takdir, iyi niyet, yapıcı rekabet ve yüksek verim söz konusudur. İş birliğinin olmadığı işletmelerde ise çekememezlikler, birbirinin iyiliklerine engel olmalar, dar görüşler, korku, kıskançlık, bencillik, önyargılar ile birlikte verim için baskılar vardır. Ama tüm baskılara rağmen düşük verim söz konusudur.

SORUMLULUK

 Bireyin kendini kontrol etme özgürlüğüdür. İşletme çalışanları,kader ortaklığı olan  bir grup içerisindedirler ve elbette grubun getirdiği bazı sorumluluklar olacaktır. 

     İş arkadaşı olmanın getirdiği sorumluluklar:

1-     İş birliği fikrini ön planda tutmak

2-     Kişisel nedenlerle çalışanları yöneticilerin gözünden düşürmeye çalışmamak

3-     İşyeri yararına bilgi alış-verişi

4-     Gerektikçe birbirine yardıma hazır olmak

5-     İşletmede güven havasının oluşmasına katkıda bulunmak

Çalışanların yöneticilere karşı sorumlulukları:

1-     Verilen emir ve işleri istendiği şekilde yerine getirmek ve bunun için görevin getirdiği sorumluluğun da bilincinde olmak

2-     Yöneticilerle iş birliğini bozmamak

3-     İşlerin daha iyi yapılması için fikir ve öneriler üretmek

4-     Çalışma sonuçlarını doğru rapor etmek

İşyerine karşı olan sorumluluklar;

1-     İşletme misyon ve vizyonunu iyi benimsemek, destek olmak.

2-     Zamanı iyi kullanmak

3-     İsraf etmemek

4-     Çatışmadan uzak durmak

5-     İşletmeyi dışarıda olumlu şekilde tanıtmak, aleyhinde konuşmamak

6-     Olumsuzluk varsa işletme içerisinde çözmek ve kesinlikle dışarıya taşımamak

7-     İşletmeyle olan kader birliğinin bilincinde olmak.

VERİM

Yapılması gereken işi planlanan zamanda ve yerde, belirlenen kişilerle, en az malzeme kullanarak en yüksek kalitede gerçekleştirmektir.

Kendini işe vermek , karşısına çıkan problemleri iyi kavramak , iyi bir dinleyici olmak , yerine soru sormayı öğrenmek , anlamlıyı anlamsızdan ayırt  etmek , değişikliklerin kaçınılmazlığını kabul etmek , hatalarını kabul etmek , fikirlerini basit ifadelerle söylemek, zamanlamayı iyi ayarlamak , sakin olup gülümsemek ; verim için önemlidir.

İNSAN İLİŞKİLERİNDE ÖNEMLİ KELİMELER :

–       Çok önemli 6 kelime

O konuda yaptığım hatayı kabul ediyorum

–       Çok önemli 5 kelime

Bu işi iyi başardınız tebrikler

–       Çok önemli 4 kelime

Bu konudaki düşüncelerinizi öğrenebilir miyim?

–       Çok önemli 3 kelime

Lütfen şunu yapar mısınız?

–       Çok önemli 2 kelime

Teşekkür ederim

–       En önemli  kelime

BİZ

–       Az önemli bir kelime

BEN  ( Bu, önemsiz demek de değildir. )